ថ្ងៃអង្គារ សារព័ត៌មានផ្លូវការរបស់រដ្ឋអំណាចចិន បានប្រកាសអំពីការដកតំណែងរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិន។ ប្រមុខការទូតរូបនេះ អវត្តមានអំពីឆាកអន្តរជាតិ និងឆាកនយោបាយការទូតចិន ប្រមាណជា ១ខែ។ រាល់ជំនួបការទូតធំៗ និងកិច្ចប្រជុំកំពូលអន្តរជាតិសំខាន់ៗ ត្រូវលោក វ៉ាង យី សមាជិកជាន់ខ្ពស់គណៈមជ្ឈិមបក្សកុម្មុយនិស្តចិន ជាអ្នកទទួលរាប់រ៉ងជំនួសទាំងអស់។ រឿងនេះបានធ្វើឲ្យលេចចេញសំណួរ និងចម្ងល់សង្ស័យជាច្រើន រួមទាំងពាក្យចចាមអារាមដែរ។ តើហេតុផលអ្វីខ្លះនៅពីក្រោយការដកតំណែងនិងបាត់មុខពីទីសាធារណៈ របស់ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិន?
ជាង១ខែមកហើយ ស្ងាត់បាត់ដំណឹងឈឹងសូន្យ។ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិន លោក ជីន កង បានបាត់ខ្លួនពីទីសាធារណៈ ចាប់តាំងពីការបង្ហាញមុខចុងក្រោយនៅក្នុងជំនួបជាមួយ អនុរដ្ឋមន្ត្រីរុស្ស៊ី Andreï Rudenko និងក្រោយពីជំនួបជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសស្រីលង្ការ នៅទីក្រុងប៉េកាំង នាថ្ងៃទី២៥មិថុនា។
២ថ្ងៃក្រោយ លោក ជីន កង ខកខានមិនបានទទួលជួបនាយករដ្ឋមន្ត្រីនូវែលសេឡង់ Chris Hipkins នៅថ្ងៃទី២៧មិថុនា។ ក្រោយមកទៀត លោកក៏មិនបានជួបប្រមុខបេសជនពិសេសអាកាសធាតុអាមេរិក Jonh Kerry ហើយលោកមិនបានទទួលជួបអ្នកការទូតអាមេរិកដ៏ល្បី Henry Kissinger ជាមិត្តចាស់របស់ចិន និងជាអ្នកភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងចិន-អាមេរិក អំលុងទសវត្សរ៍១៩៧០។ អាយុ១០០ឆ្នាំលោកHenryKissinger ទៅប៉េកាំង ពីថ្ងៃ១៩-២០កក្កដា។ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិន ជីន កង មិនបានទៅប្រជុំកំពូលរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ាននៅឥណ្ឌូណេស៊ី និងមិនបានទៅចូលរួមកិច្ចប្រជុំប្រទេសមានសន្ទុះសេដ្ឋកិច្ចលឿន Brics នៅប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូង ថែមទៀត។
អំលុងអវត្តមានប្រមុខការទូតចិន រយៈពេល ១ ខែមកនេះ ទំហំកិច្ចការដ៏ធ្ងន់ នៅក្រសួងការទេសចិន ត្រូវធ្លាក់ទៅលើ លោក វ៉ាង យី ជាសមាជិកការិយាល័យនយោបាយមជ្ឈិមបក្ស ទទួលបន្ទុកកិច្ចការបរទេស ដែលជាឋានៈតំណែង ខ្ពស់ជាង លោក ជីន កង ជាអ្នកត្រូវទទួលរ៉ាប់រងជំនួសទាំងអស់។ លោក វ៉ាង យី ដែលធ្លាប់កាន់តំណែងប្រមុខការទូតចិន ក៏ត្រូវវិលមកទទួលតំណែងនេះជាថ្មី។
ស្ទះការងារ
អវត្តមានរបស់លោក ជីន កង មួយរយៈធំមកនេះ ធ្វើឲ្យដំណើរការនៅក្រសួងការបរទេសចិនត្រូវកកស្ទះ។ ជាក់ស្តែង រដ្ឋអំណាចចិន បានសម្រេចលើកពេលដំណើរទស្សនកិច្ចទៅប៉េកាំង របស់លោក Josep Borrel ប្រមុខការទូតសហភាពអឺរ៉ុប ដែលត្រូវអញ្ជើញទៅប្រទេសចិន តាំងពីថ្ងៃទី១០កក្កដា។ ហើយ ទស្សនកិច្ចរបស់រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអង់គ្លេស លោក James Cleverly ដែលត្រូវរៀបចំដំណើរនៅថ្ងៃសុក្រនេះ ក៏តម្រូវឲ្យលើកពេលទៅទៀត។
ទោះយ៉ាងនេះក្តី ក្រសួងការបរទេសចិន ថា កិច្ចការងាររបស់ក្រសួង នៅតែដំណើរការដូចប្រក្រតីធម្មតា។ ក៏ប៉ុន្តែ មន្ត្រីទូតបរទេសនៅប៉េកាំង មិនគិតថាជាការធម្មតាទេ។ ជាក់ស្តែង ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអ៊ុយក្រែន តែងតាំងថ្មី ប្រចាំក្រុងប៉េកាំង គឺបានផ្ញើសារតាំង ទៅក្រសួងការបរទេសចិន ប្រមាណជា ១ខែទៅហើយ តែគ្មានចម្លើយអ្វីទាំងអស់។ ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអ៊ុយក្រែនថ្មីនៅចិន បានសម្តែងក្តីភ្ញាក់ផ្អើល ហើយមន្ត្រីទូតសហភាពអឺរ៉ុប ក៏ចាត់ទុកថានេះជារឿងអាស្រូវអាសោចកេរ្តិ៍។
រឿងអាសោចកេរ្តិ៍នេះ មិនថានៅរង្វង់បច្ចិមលោកទេ សូម្បីតែក្នុងស្រុកចិនខ្លួនឯង ក៏មតិមហាជន បានសួរដេញដោលអំពីអវត្តមានរបស់ប្រមុខការទូតចិននេះដែរ។ ក្នុងបណ្តាញសង្គមចិន Weibo (ស្រដៀងហ្វេសបុកអាមេរិកដែរ) គឺមានមតិសរសេរលើកឡើងជុំវិញការបាត់ខ្លួន បាត់មុខពីឆាកសាធារណៈរបស់លោក ជីន កង ហើយការសង្ស័យ និងពាក្យចចាមអារាមផ្សេងៗលេចចេញជាហូរហែ។
ទីបំផុតទៅ នៅថ្ងៃអង្គារ៍ទី២៥កក្កដា សារព័ត៌មានផ្លូវការរបស់រដ្ឋអំណាចចិន មានបែបយ៉ាង ទូរទស្សន៍ជាតិ CCTV និង កាសែតចិនជាភាសាបារាំង Chine Nouvelle បានផ្សាយដំណឹងគួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើលថាអំពីការដកហូតតួនាទីនិងតំណែងទាំងអស់របស់លោក ជីន កង នៅក្នុងក្រសួងការបរទេសចិន។ ហើយនិងថា ការសម្រេចចិត្តនេះ គឺធ្លាក់មកពីការអនុម័តរបស់សភាប្រជាជនចិន។ សំណុំរឿងរបស់រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិន តម្រូវ សភាចិន កោះប្រជុំគ្នាជាបន្ទាន់នៅថ្ងៃអង្គារ ដែលតាមទម្លាប់ធម្មតា សភាចិន ត្រូវប្រជុំគ្នានៅចុងខែឯណោះ។
តើមូលហេតុអ្វីនៅពីក្រោយរឿងដកតំណែងរបស់ប្រមុខការទូតចិន?
ទាំងសភាប្រជាជនចិន ទាំងកាសែតរដ្ឋចិន សុទ្ធតែមិនបានបញ្ជាក់អំពីមូលហេតុលម្អិតសោះឡើយ។ ពីថ្ងៃអង្គារ៍ ក្រសួងការបរទេសចិន ក្នុងសន្និសីទប្រចាំថ្ងៃ ក៏ប្រឹងចៀសវាងមិនឆ្លើយនឹងសំណួរបស់អ្នកកាសែត។ អ្នកស្រី ម៉ៅ នីង អ្នកនាំពាក្យការទូតចិន ប្រឹងបង្ហែរសំណួរ និងចៀសវាងមិនបញ្ជេញសូម្បីតែឈ្មោះរបស់រដ្ឋមន្ត្រី ជីន កង។
បើពិនិត្យពីហេតុផលផ្លូវការ ជុំវិញមូលហេតុអវត្តមានរបស់លោករដ្ឋមន្ត្រី គឺ ក្រសួងការបរទេសចិន បញ្ជាក់ក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ នាពេលកន្លងទៅ ថា មកពី«បញ្ហាសុខភាព»។ កាសែតចិនហុងកុង The South China Morning Post បានធ្លាប់លើកឡើងដែរថា ការឈឺយូរបែបនេះ ទំនងជា ឆ្លងកូវីដ១៩ហើយ។
ដំណឹងដែលគេជជែកនៅស្រុកចិន គឺ ទំនងជាបញ្ហាប្រជែងអំណាចផ្ទៃក្នុង រវាងក្រុមអ្នកបន្តវេនឈាមថ្មី និងក្រុមអ្នកនយោបាយជើងចាស់។ វ័យ ៥៧ ឆ្នាំ លោក ជីន កង បានហក់ឡើងតំណែងខ្ពស់និងលឿន ដ្បិតថាលោកជាមនុស្សមានសមត្ថភាព ហើយជាមនុស្សស្និទ្ធនឹងប្រធានាធិបតីចិន ស៊ី ជីនពីន។
រេបន្ទាត់នយោបាយ?
លោក ជីន កង គឺជាអ្នកការទូតចិន ដែលនិយាយប្រើប្រាស់ភាសាអង់គ្លេស រូហូរដូចទឹក។ លោក ធ្លាប់ធ្វើជាឯកអគ្គរដ្ឋទូតចិនដល់ទៅ ៣ លើកនៅនគរអង់គ្លេស និងធ្លាប់ជាធ្វើឯកអគ្គរដ្ឋទូតចិនប្រចាំសហរដ្ឋអាមេរិក ប្រមាណ ១៨ ខែ មុននឹងត្រូវជ្រើសតាំង ជាសមាជិកគណៈមជ្ឈិមបក្សកុម្មុយនិស្តចិន នាខែតុលា ឆ្នាំ២០២២ ហើយត្រូវតែងតាំងជាបន្ទាប់ ជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស។ លោក ជីន កង ចូលកាន់តំណែងជាផ្លូវការនៅក្រសួងការបរទេស នៅខែមករា ឆ្នាំ២០២៣។
អំលុងពេល ១ឆមាសមកនេះ លោកបំពេញការងារ ហោះហើរ ជើងស្ទើរមិនជាប់ដី ក្នុងបេសកម្មបម្រើការទូតចិន នៅអឺរ៉ុប អាហ្វ្រិក អាស៊ីកណ្តាល ហើយទទួលជួបមន្ត្រីទូតបរទេស នៅប៉េកាំង យ៉ាងមមាញឹក ។ល។ នៅក្នុងពេលកាន់តួនាទី ប្រមាណកន្លះឆ្នាំមកនេះ លោក ជីន កង នៅតែប្រកាន់បន្ទាត់នយោបាយចិនដដែល យ៉ាងឥតងាករេ គឺដូចអ្វីដែល កាសែតបរទេសច្រើន វាយតម្លៃ រូបលោក ថាជា«ចចកប្រយុទ្ធ» របស់ចិន។ «ចចកប្រយុទ្ធ» ដែលគាំទ្រគោលនយោបាយចិន និង រិះគន់លោកខាងលិចមិនសំចៃមាត់ នារយៈ២០ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ។ ដូច្នេះ គេជឿថា ការដកពីតំណែងលោក គឺពុំមែនមកពីហេតុផលងាករេនយោបាយ ឬដើរខុសបន្ទាត់នយោបាយបក្សនោះឡើយ។
ទំនាក់ទំនងផ្លូវភេទ ក្រៅចំណងអាពាហ៍ពិពាហ៍
មានហេតុមួយទៀត ដែលក្នុងសង្គមចិន កំពុងតែសង្ស័យ នោះគឺរឿងអាស្រូវទំនាក់ទំនងផ្លូវភេទ ក្រៅចំណងអាពាហ៍ពិពាហ៍។ នៅមុនការបាត់មុខរបស់លោក ជីន កង ប្រមាណជា ១សប្តាហ៍ គឺប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ បាននាំគ្នាផ្សាយអំពីចំណងទាក់ទងដ៏ស្និទ្ធរបស់លោករដ្ឋមន្ត្រី ជាមួយនិង ស្រីអ្នកឆ្លើយឆ្លងព័ត៌មាន ដ៏ល្បីម្នាក់របស់ចិន ប្រចាំនៅសហរដ្ឋអាមេរិក។ អ្នកទាំងពីរបានជួបស្គាល់គ្នា គ្រាដែលលោក ជីន កង ធ្វើជាឯកអគ្គរដ្ឋទូតចិននៅរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន ចន្លោះឆ្នាំ២០២១ និង២០២៣។
នៅខែមេសាកន្លងទៅនេះ អ្នកកាសែតស្រីរូបនោះ បានផ្សាយរូបថត ៣ សន្លឹក លើបណ្តាញសង្គម ស្តីពី ដំណើររបស់នាងនៅលើយន្តហោះឯកជន និងមានបីកូនក្មេងម្នាក់ ដើម្បីក្នុងឱកាសជូនពរបុណ្យខួបកំណើតរបស់ លោក ជីន កង។ យន្តហោះនាងជិះនោះ សំដៅទៅទីក្រុងប៉េកាំង។ ចាប់ពីពេលនោះមក គេគ្មានដំណឹងពីរូបអ្នកកាសែតស្រីរូបនេះទៀតទេ។
សប្តាហ៍មុននេះ លោក James Palmer នៃទស្សនាវដ្តី Foreign Policy បានជឿជាក់ថា «លោក ជីន កង បាត់បង់តំណែង ក៏ព្រោះតែទំនាក់ទំនងពិសេសជាមួយនារីម្នាក់នេះហើយ។» នេះក៏ព្រោះតែ ទំនាក់ទំនងស្នេហាខាងក្រៅ ជារឿងអាស្រូវដ៏រស៊ើបមួយ សម្រាប់គំរូសីលធម៌នយោបាយនៃថ្នាក់ដឹកនាំចិន។
ជាឧទាហរណ៍ពេលកន្លងទៅ លោក Zhang Gaoli ជាមន្ត្រីធំរបស់បក្សកុម្មុនិស្តចិន ជាអតីតសមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍ នៃការិយាល័យនយោបាយរបស់បក្ស ក៏ត្រូវទម្លាក់ពីតំណែង នៅខែតុលា ឆ្នាំ២០២២។ ដ្បិតមានជាប់ព័ន្ធនឹងរឿងអាស្រូវផ្លូវភេទ និងត្រូវរងការចោទប្រកាន់ពីបទរំលោភ លើកីឡាការិនីវាយតេនីស។
ទោះយ៉ាងណាក្តី ការដកតំណែងរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិន គឺការចម្លែកមួយ ដែលលោក វ៉ាង យី មន្ត្រីជើងចាស់ មកជំនួសកន្លែងចាស់របស់លោក និង ពុំមែនជា អនុរដ្ឋមន្ត្រីផ្សេងទៀតមកកាន់ជំនួស។ នេះគឺនាំឲ្យគេគិតពីការស្នងតំណែងមិនបើកទូលាយ៕
