پژواک جامعه

مسعود پزشکیان نایب رئیس اول دهمین دوره مجلس شورای اسلامی که خود پزشک و فوق تخصص جراح قلب است روز چهارشنبه ۲٧ آذر / ۱۸ دسامبر در مراسم افتتاح مرکزی برای درمان معتادین به مواد مخدر که در مرکز ملی مطالعات اعتیاد در بیمارستان فارابی تهران برگزار شد، گفت که "حاکمیت" باید خود مواد مخدر را "عرضه" کند تا به این ترتیب هم دست قاچاقچیان را از بازار کوتاه سازد و هم تمامی افراد مصرف کننده را کنترل کند تا "بتدریج آنان به سمت زندگی سالم سوق یابند".

مسعود پزشکیان همچنین افزود که "مرکز منطقه‌ای درمان اختلالات ناشی از سوء مصرف مواد مخدر" بهتر است برنامه‌ای برای انجام اینکار ارائه دهد تا از میزان جرائم ناشی از اعتیاد کاسته شود.

سرهنگ محمد بخشنده، رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر در تهران، در واکنش به این صحبتها گفت که مسعود پزشکیان باید پاسخگوی گفته‌هایش باشد، در هیچ کجای دنیا دولت مواد مخدر عرضه نمی‌کند، در اینصورت تکلیف امنیت، پلیس و قانون چه میشود. این پیشنهاد شدنی نیست و توزیع قانونی مواد مخدر پیامدهای منفی در جامعه خواهد داشت. در حال حاضر مواد مخدر در همه جا هست، اگر دولت هم آن را عرضه کند، شهروندان پاک هم گرفتار اعتیاد میشوند.

در مجله پژواک جامعه این هفته با دکتر کامیار علایی، پزشک و متخصص بین المللی بیماری ایدز و از بنیانگذاران کلینیک‌های مثلثی برای مشاوره و درمان ایدز و اعتیاد در ایران که هم اکنون مقیم نیویورک است، گفت و گویی کرده‌ایم که شما را به شنیدن آن دعوت می‌کنم.

مشروح این گفت و گو را از فایل صوتی بشنوید.

از حدود چهل سال پیش با آغاز جنگهای داخلی افغانستان میزان مهاجرت افغانها به ایران افزایش پیدا کرد. تنها چند سالی است که در ایران به فرزندان پناهجویان افغان آن هم به آن دسته‌ای که دارای مدارک قانونی اقامت هستند، اجازه داده شده است که در مدارس دولتی ثبت نام کنند.

از سوی دیگر، اکثر خانواده‌های افغان در حاشیه شهرهای پر جمعیت زندگی میکنند، در مناطقی که معمولاً شمار کودکان ایرانی محصل زیاد است و از آنجایی که آنان برای ثبت نام شدن در مدارس در ارجحیت قرار دارند، کودکان افغان در مدرسه ثبت نام نمیشوند.

بعلاوه مدیر کل اداره بهزیستی استان تهران نیز در خرداد ماه امسال گفت که هفتاد درصد کودکان کار در تهران از اتباع پاکستان، بنگلادش، عراق و بخصوص افغانستان هستند.

در برنامه پژواک جامعه این هفته مهرداد درویش‌پور، جامعه‌شناس و دانشیار رشته مددکاری اجتماعی در دانشگاه مِلارادُلِن سوئد، به پرسش های ما در این زمینه پاسخ داده است. شما را به شنیدن این گفت و گو دعوت می کنم.

مشروح این گفتگو را از فایل صوتی گوش کنید.

براساس بند (ل) ماده (۱۳۹) قانون مالیات‌های مستقیم مصوبه ۲۷ بهمن ماه سال ۱۳۸۰ مجلس شورای اسلامی، کلیه کسانی که با دارا بودن مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حوزه نشر، مطبوعات، قرآن و فرهنگ و هنر فعالیت میکنند از پرداخت مالیات معاف هستند.

توجیه وضع چنین قانونی آنست که حرفه‌های فرهنگی و هنری اصولاً درآمدزایی چندانی ندارد اما در این میان حتی خوانندگان و سینماگرانی هم که دستمزدهای بالایی دریافت میکنند و درﺁمدهای کلانی دارند مشمول این قانون میشوند.

بر اساس پیش‌نویس جدید لایحه اصلاح برخی از قوانین و مقررات مالیاتی، معافیت مالیاتی کلیه فعالیت‌های فرهنگی-هنری از جمله در بخش سینما و موسیقی ﻟﻐﻭ خواهد ﺷﺩ.
با وجود این بر طبق گفته محمدباقر نوبخت، معاون حسن روحانی و رئیس سازمان برنامه و بودجه، دولت با تصویب این طرح مخالف ﺍﺳﺕ.
سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، نیز در نامه‌ای به اسحاق جهانگیری معاون اول حسن روحانی، محمود واعظی رئیس‌دفتر وی و نیز مسعود کرباسیان وزیر امور اقتصادی و دارایی، خواستار بازنگری در این لایحه شده است.

چرا اهالی موسیقی و بازیگران و کارگردانان پردرﺁمد هم درست مانند آن دسته از همکارانشان که درآمد کمی‌ دارند از پرداخت مالیات معافند؟
آیا معافیت این قشر از جامعه از پرداخت مالیات در دیگر کشورها هم دیده شده است؟
اصولاً ﺧﻮﺍﻧﻧﺩﮔﺎﻥ، بازیگران و کارگردانان تا چه حد و از چه نظر میتوانند بر جامعه ﺗﺄثیر بگذارند؟
آیا دست‌اندرکاران موسیقی‌، سینما و تئاتر به یک اندازه بر جوامع مختلف ﺗﺄثیر میگذارند؟

در برنامه پژواک جامعه این هفته درباره این موضوع با فرج سرکوهی، نویسنده و روزنامه‌نگار ساکن آلمان گفت‌وگویی کرده‌ایم که شما را به شنیدن آن دعوت میکنم.

مشروح این گفت‌وگو را از فایل صوتی بشنوید.

پس از اعتراضات اخیر سعید معیدفر، جامعه شناس و مشاور اجتماعی وزیر مسکن و شهرسازی جمهوری اسلامی ایران، در مصاحبه با خبرگزاری ایلنا گفت که ماهیت این اعتراضات با اعتراضات سال ۱۳۸۸ و ۱۳۹۶ تفاوت داشت و ما با لشکر بیکاران و گرسنگان و محذوفین مواجهیم که قطعاً در آینده نزدیک به شهرهای بزرگ هجوم خواهند آورد و دست به غارت خواهند زد.

سعید معیدفر همچنین گفت که سیاستمداران ما ممکن است بتوانند با برخوردهای امنیتی اوضاع را آرام کنند اما در واقع این لشکر گرسنگان چنان قدرتی خواهد داشت که هیچکس جلودار آنها نخواهد بود.

از سوی دیگر مدیر عامل انجمن حمایت از کودکان، فرشید یزدانی، به تازگی در سالروز تصویب کنوانسیون جهانی حقوق کودک در مصاحبه با ایلنا گفت که بر اساس آمار حدود یک میلیون کودک در ایران از تحصیل محرومند و درنقطه مقابل کودکانی که در مدارسی با شهریه ۱۰۰ میلیون تومانی تحصیل میکنند، کودکانی هستند که در ساختمان‌های خشتی و یا بر روی حصیر درس می‌خوانند.

او در ضمن گفت که این ﻣﺳﺄله احساس نوعدوستی را در کودکان ضعیف می‌کند. کودکی که در مدرسه‌ای درس می‌خواند که ۱۰۰ میلیون در سال شهریه میگیرد، فاصله زیادی با دیگر کودکان خواهد داشت و از سوی دیگر خشمی که کودک فقیر نسبت به کودکان ثروتمند دارد موجب تمایز و تعارض اجتماعی می‌شود.

درباره این موضوع در برنامه پژواک جامعه این هفته با سعید پیوندی، جامعه شناس علوم تربیتی و استاد دانشگاه لورِن در فرانسه، گفت و گویی کرده‌ایم که شما را به شنیدن آن دعوت می‌کنم.

مشروح این گفت و گو را از فایل صوتی بشنوید.

جنگ ایران و عراق به مدت هشت سال دو ملت را در برابر هم قرار داد. بیش از یک و یا بقولی ﺩﻭ میلیوﻥ نظامی و غیر نظامی در این جنگ کشته، مجروح و مفقود الاثر شدند و زخمهای کاری بر پیکر هر دو کشور وارد آمد. اکنون پس از گذشت ۳۱ سال از پایان جنگ به نظر می‌رسد دشمنان دیروز به دوستان امروز مبدل شده‌اند. در حال حاضر معترضین عراقی به معترضین ایرانی‌ ابراز همبستگی‌ و همدلی میکنند.

آیا انگیزه و دلایل شعله ور شدن آتش جنگ در تمام دوران زندگی‌ بشر یکسان بوده است؟

از منظر روانشناسی‌ اجتماعی چگونه میتوان ملتها را رویاروی هم قرار داد و دوستان امروز را به دشمنان فردا تبدیل کرد؟ نقش مورخان و جامعه شناسان در جنگ افروزی یا جلوگیری از آغاز جنگ چیست؟

چگونه میتوان افراد را برای پیوستن به صفوف رزمندگان تشجیع کرد یا حتی اگر جنگ‌های داخلی‌ را در نظر بگیریم کسانی را که تا دیروز در کنار هم زندگی میکردند، علیه هم شوراند؟

چگونه این احساس همبستگی و همدلی عراقی ها با ایرانی ها بوجود آمده است در حالی‌ که دو ملت بیش از ۳۰ سال پیش با هم در جنگ بودند؟

در برنامه برنامه پژواک جامعه این هفته مهرداد درویش‌پور، جامعه‌شناس و دانشیارِ رشته مددکاری اجتماعی در دانشگاه مِلارادُلِن سوئد، به پرسش های ما در این زمینه پاسخ داده است. شما را به شنیدن این گفت و گو دعوت می کنم.

مشروح این گفتگو را در فایل صوتی گوش کنید.

اخیراً مرتباً خبرهای تازه‌ای از گسترش هر چه بیشتر فقر و نابسامانی و افشای فساد مالی‌ سرسام آور در ایران میشنویم اگرچه این موضوع تازگی ندارد.

به عنوان مثال رئیس انجمن علمی بینایی‌سنجی ایران، علی میرزاجانی، دو سال پیش گفته بود که اختلالات بینایی در مناطق دور افتاده یا محروم بویژه در جنوب و جنوب شرق کشور به دلیل نبود متخصص بینایی‌سنجی و گرانی عینک شایع شده است بطوری که کودکان در استان سیستان و بلوچستان به دلیل نداشتن ﺍﺳﺗﻁﺎﻋﺕ خرید عینک دچار افت تحصیلی می‌شوند.

وزیر بهداشت ﻭﻗﺕ، حسن هاشمی، هم اعلام کرده بود که نزاع و درگیری دومین عامل مرگ و میر در اورژانس کشور است و ﻣﺩیر ﮔﺭوه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی مشهد، عبدالرضا نوروزی، گفته بود که ۳۸ درصد بیماران بستری در مشهد سوء‌تغذیه دارند و ما به بیماران‌ بخصوص در بخش مراقبت‌های ویژه گرسنگی می‌دهیم.

از سوی دیگر سالهاست که خرید و فروش اعضای بدن و تبلیغ و بازاریابی‌ برای آن آشکارا رواج یافته است.

حسن روحانی و تنی چند از دیگر ﻣﺳﺆﻭلان جمهوری اسلامی نیزهفته گذشته از فساد در ارکان قدرت و فقر گسترده در طبقه کم درآمد و حتی در طبقه متوسط صحبت کردند. طبق گفته آنها، صرفنظر از بیکاران ۶۰ میلیون ایرانی نیازمند کمک دولت برای ﺗﺄمین غذای خود هستند.

این تنها گوشه‌ای از مشکلات اجتماعی ایران است.

در برنامه پژواک جامعه این هفته، درباره این موضوع با کورش عرفانی، جامعه شناس و تحلیلگر سیاسی ساکن آمریکا، گفت و گویی کرده‌ایم که شما را به شنیدن آن دعوت می کنم.

مشروح این گفت و گو را در فایل صوتی گوش کنید.

چندﻯ است که پوستر تبلیغاتی برگزاری ﯾﮏ کارگاه ﺁﻣﻭﺯﺵ چندهمسری در تهران و پخش برنامه میزگرد ترویج چندهمسری از یکی‌ از شبکه‌های تلویزیون جمهوری اسلامی ایران در مطبوعات و شبکه‌های اجتماعی بحث برانگیز شده است. موضوﻋﺎﺗﻰ ﻣﺎﻧﻧﺩ ضرورت احیای فرهنگ چندهمسری مردان، الزامات تشکیل و مهارت‌های ارتباطی ﭼﻧﻳﻥ خانواده ﻫﺎﻳﻰ و احکام فقهی‌ آن در این کارگاه آموزش داده میشود.

برگزارﮐﻧﻧﺩﻩ کارگاه ﺁﻣﻭﺯﺵ چندهمسری مؤسسه "وطن توحیدی حیات حسنی" در شهر ﻗﻡ است .حجت‌الاسلام محمد عسگری، ﻣﺳﺆﻭﻝ واحد مشاوره این مؤسسه، درباره انتشار آگهی ﺁﻥ گفته است که کارگاه ﺁﻣﻭﺯﺵ چندهمسری قبلاً در ﻗم و اصفهان هم برگزار شده است و خدمات آن رایگان است.

به گفته او، "مخالفت با چندهمسری ظلم به آقایان و زنان بدون همسر است… چند همسری به دختران یا زنان مطلقه فرصت میدهد از ﺣﻕ ﺗﺄهل برخوردار شوند... این‌ها می‌توانند به عنوان همسر دوم، سوم و چهارم وارد زندگی مشترک شوند. کسانی هم هستند که شرایط‌ش را دارند و می‌توانند زیر بال و پر این‌ها را بگیرند."

حجت‌الاسلام محمد عسگری افزوده است: "ما در این کشور حدود ۱۰۰ هزار خانواده‌ داریم که تعددی هستند، یعنی یک آقا چند همسر دارد... ما سوپر میلیاردرهایی را داریم که بندگان خدا، دوست دارند که زندگی دوم تشکیل بدهند، سفره‌ی دیگری را پهن بکنند اما، جریان فرهنگی غرب زده، فمنیست‌های غرب‌گرا و البته فمنیست‌های مذهبی و حتی مسجدی به همراه قانون ظالمانه‌ای که ایجاد شده، مانع از این واقعیت مهم (چندهمسری) در جامعه ما شده اند".

بعلاوه اوو علی‌ مطهری، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، گفته ا‌ندکه تعدد همسرﺍﻥ موجب کاهش فحشا میشود.

حجت الاسلام هادی صادقی، معاون فرهنگی قوۀ قضاﺋﻳﻪ جمهوری اسلامی ایران، گفته است که هیچ قانونی نمی تواند چند همسری را بر مردان قدﻏﻥ ﺳﺎﺯد و ﻤﻤﺎﻧﻌﺕ ﺍﺯ این حق ﯾﺎ ﻣﺧﺎﻟﻓﺕ با ﺁﻥ ﺪﺭ ﺣﻛﻡ انکار قرآن است ﭽﻭﻥ قرآن با حق مردان برای ﺩﺍﺷﺗﻥ ﺯﻧﺎﻥ متعدد موافق است. ﺍﻣﺎ سهیلا جلودارزاده، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی، ضمن مخالفت با طرفداران چندهمسری گفته است ﻛﻪ بر اساس آمار سال ١٣۹۶ در ایران ۱۲ میلیون زن و مرد ﻫﺳﺕ که هرگز ازدواج نکرده ﺍﻧﺩ و در برابر هر زن مجرد یک مرد مجرد وجود دارد.

سهیلا جلودارزاده همچنین افزوده است: "ﻣﺗﺄسفانه این ذهنیت در جامعه ما شایع است که تجرد یک محرومیت نسبی برای انسان است و دختران مجرد نسبت به دختران ﻣﺗﺄهل از محرومیت بیشتری برخوردار هستند و همین باعث شده جامعه نوعی خشونت نمادین نسبت به آنها روا دارد که من این ذهنیت را نمی‌توانم قبول کنم ."

در مجله رادیوئی پژواک جامعه این هفته با مصطفی اقلیما، استاد دانشگاه و رئیس انجمن علمی مددکاران اجتماعی ایران، در همین زمینه گفت و گویی کرده ایم که شما را به شنیدن آن دعوت می کنم.

مشروح این گفت و گو را در فایل صوتی گوش کنید.

ﻣﺩﺗﻰ است که می‌شنویم و می‌خوانیم که ﮔﺭﺍیش زوج‌ها به نداشتن ﻓﺭﺯﻧﺩ در کشورهای صنعتی و حتی در ایران افزایش یافته است.

برخی‌ از زوج‌ها بخصوص در اروپا زوج‌ها به انگیزه حفظ محیط زیست، نجات کره زمین از نابودی و کمک به بقای نوع بشر تصمیم می‌گیرند که صاحب فرزند شوند.

دلایل بروز این پدیده در جوامع مختلف چیست؟

آیا این پدیده مسبوق به سابقه است یا پدیده تازه‌ای است؟

مشخصه‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی زوج‌هایی که تصمیم می‌گیرند صاحب فرزند نشوند چیست؟ این تصمیم چه ﺗﺄثیری بر جوامع می‌گذارد؟

آیا همیشه دلایل کاهش اشتیاق زوج‌ها به بچه دار شدن یکسان بوده است؟

در برنامه پژواک جامعه این هفته با حسین لاجوردی، جامعه شناس و بنیانگذار انجمن پژوهشگران ایران، در این زمینه گفت و گویی کرده ایم که شما را به شنیدن آن دعوت می کنم.

مشروح این گفتگو را در فایل صوتی گوش کنید.

در روزنامه خراسان به تاریخ ۳۰ مهر ماه ۱۳۹۸ خبری منتشر شد مبنی بر آنکه به دستور «نهادهای مهم کشور» اتاق کار مردان و زنان در ادارات باید از هم جدا شود و آقایان نباید منشی زن داشته باشند و خانم‌ها منشی مرد.

معصومه ابتکار، مشاور حسن روحانی در امور زنان، در واکنش به این خبر در حساب توئیتر خود نوشت که روزنامه خراسان منبع خود را مشخص نکرده است. عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور جمهوری اسلامی ایران، نیز روز چهارشنبه اول آبان وجود چنین بخشنامه‌ای را رد کرد.

با اینهمه وزارت کشور دوم آبان ماه اعلام داشت که شورای اجتماعی کشور بخشنامه مزبور را به دلیل «اقتضائات و نوع روابط کاری در مشاغل منشی و مسؤول دفتر و اجتناب ناپذیری تعامل مستمر با مدیر» و به انگیزه «صیانت از حقوق شهروندی و دفاع از تحقق اصول اخلاقی، انسانی و اسلامی در دولت تدبیر و امید» صادر کرده است.

شورای اجتماعی کشور به ریاست حسن روحانی و معاونت وزیر کشور کابینه او اداره میشود و ۲۸ عضو دارد که شانزده تن از آنان از اعضای دولت یا منتخب آنند. دو نماینده مجلس، دو نماینده از قوه قضائیه و هشت نماینده از نهادهای زیر نظر رهبر جمهوری اسلامی از دیگر اعضای این شورا هستند.

درباره این موضوع در مجله رادیوئی پژواک جامعه این هفته با شیرین عبادی، حقوقدان و برنده جایزه صلح نوبل سال ۲۰۰۳ میلادی، گفت و گویی کرده‌ایم که شما را به شنیدن آن دعوت می کنم.

مشروح این گفتگو را در فایل صوتی گوش کنید.

مهرداد درویش‌پور، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه در سوئد، و ۲۰ پژوهشگر دیگر به تازگی نتایج تحقیقات خود را در خصوص نوجوانان پناهجوی تنها در این کشور در کتابی تحت عنوان تجارب نوجوانان پناهجوی تنها و تجارب حرفه‌ای، ادغام و پذیرش در جامعه و برابری جنسیتی* گرد آورده و به چاپ رسانیده‌‌اند.

از جمله موضوعات مورد تحقیق این بوده است که شیوه ی یاری رسانی به پناهجویانی که بتازگی وارد کشوری می شوند چه ﺗﺄثیری در موفقیت آنان دارد. پژوهشگران همچنین در جستجوی یافتن پاسخ به پرسش هایی از این قبیل بوده‌‌اند:

چه عواملی به پیشرفت و موفقیت پناهجویان کمک میکند و چه عواملی مانع از پیشرفت آنها و حتی شاید گاهی کجروی آنها میشود؟

کدام گروه از نوجوانان و جوانان پناهجو موفقتر بوده‌اند، آنهایی که تنها آمده اند یا آنهایی که همراه با خانواده آمده اند؟ در بین پناهجویان دختران موفقتر بوده‌‌اند یا پسران؟

سختگیری در پذیرش پناهجویان چه ﺗﺄثیری بر آنان گذاشته است؟

آیا پناهجویان تهدیدی برای امنیت، فرهنگ و هویت ملی سوئد و دیگر کشورهای اروپایی هستند؟

در برنامه برنامه پژواک جامعه این هفته مهرداد درویش‌پور به پرسش های ما در این زمینه پاسخ داده است. شما را به شنیدن این گفت و گو دعوت می کنم.

مشروح این گفتگو را در فایل صوتی گوش کنید.

*Ensamkommandes upplevelser & professionellas erfarenheter

Integration, inkludering och jämställdhet