Áhangendur tyrkneska karlalandsliðslins í knattspyrnu eru ævareiðir og þeir eru ekki hræddir við að sýna það. Þeirra menn þurftu að bíða lengi á Keflavíkurflugvelli, það var ekki töluð tyrkneska á blaðamannafundi Íslenska liðsins og síðast en ekki síst gerðist íslenskur íþróttafréttamaður svo grófur að ota klósettbursta að fyrirliða liðsins. Nema, þetta var auðvitað ekki íslenskur íþróttafréttamaður. Og þetta var ekki klósettbursti. Hvað sem því liður hafa tyrkneskir netverjar tekið málið óstinnt upp eins og íslenskir íþróttafréttamenn hafa mátt finna fyrir. Við fjöllum um fótbolta og ofbeldi á netinu í Lestinni í dag.

Við ætlum líka að fjalla um popptónlist í þætti dagsins, fyrstu íslensku dægurtónlistina. Upphaf íslenskrar dægurtónlistar er hulið nokkurri þoku, en henni léttir ekki fyrr en í kringum 1930 þegar fyrstu lögin birtust á nótum og voru gefin út á hljómplötum. Fyrir þann tíma eru áþreifanlegar heimildir afskaplega óljósar. En hvernig hljómaði íslenskt popp fyrir hundrað árum. Til að greina einhverjar útlínur í þessari þoku tímans, til að svipast um eftir upphafi íslenskrar dægurtónlistarhefðar, fáum við til okkar Trausta Jónsson veðurfræðin og tónlistaráhugamann. hann hefur um árabil leitað að upphafi íslenkrar dægurtónlistar. En nú í vikunni stendur hann fyrir tónleikum þar sem hann gefur fólki innsýn í þessa leit.

Og í pistli sínum í dag fjallar Halldór Armand Ásgeirsson um listaverk sem eru bæði góð og slæm á sama tíma.

Raunveruleikastjarnan Kim Kardashian West hefur látið til sín taka í fangelsismálum á síðustu misserum. Mörgum þykir það skjóta skökku við, að kona sem ýtir undir neysluhyggju og útlitsdýrkun beiti sér fyrir einn undirokaðasta hóp Bandaríkjanna.

Hún hefur þó átt beina aðild að frelsi 17 fyrrum fanga og fundaði í vikunni með fanga á dauðadeild San Quentin fangelsisins. Ingibjörg Friðriksdóttir, tónlistarmaður, starfaði í fangelsinu um tíma. Hún ræðir Kim og fangelsismál og réttarkerfi Bandaríkjanna í lestinni í dag.

Marta Sigríður Pétursdóttir tekur fyrir tvær kvikmyndir. Önnur er ný íslensk kvikmynd um par sem leiðist út í sölu fíkniefna í íslenskum undirheimum en hin segir frá því þegar svartur löglreglumaður kom sér inn í Ku Klux Klan á áttunda áratugnum. Við heyrum af Eden og BlackkKlansman.

Útsendari Lestarinnar lagði land undir fót síðustu vikur, ferðaðist til London og Barcelona og fór á tónlistarhátíðir í báðum borgum. Davíð Roach Gunnarsson segir okkur frá All Points East sem haldin var í Victoria Park í London þar sem fyrir augu bar hljómsveitir og listamenn eins og Chemical Brothers, Roisin Murphy, The Strokes og Danny Brown.

Apple forritið iTunes mun deyja drottni sínum með nýjustu uppfærslu Apple á stýrikerfi sýnu fyrir Mac tölvur, MacOS Catalinu, sem verður gefin út í haust. iTunes kom fyrst út árið 2001 og var í upphafi einöld tónlistarveita en óx svo fiskur um hrygg og þykir hafa haft gríðarleg áhrif á hvernig við neytum tónlistar. Í dag þykir það engu að síður eitt versta forrit Apple - hvað kom fyrir?

Við förum yfir málið með hjálp Gunnlaugs Reynis Sverrissonar.

Við kynnum okkur líka eina hraðast rísandi stjörnu í bókmenntaheimi Evrópu, hinn 26 ára gamla Edouard Louis. Í bókum sínum skrifar hann á opinskáan hátt um uppeldi sitt sem samkynhneigður drengur í harkalegu umhverfi fátæktar í smábæ í Norður-Frakklandi. Í kjölfarið er hann orðinn að einum helsta málsvara hinna undirokuðu í Frakklandi.

En við byrjum á trúnni, þeirri hversdagslegu og þeirri hátíðlegu. Karl Ólafur Hallbjörnsson dýfir sér í hringiðuna.

Rússnesk samfélagsmiðlastjarna skyldi eftir sig djúp sár í landslagið þegar hann ók jeppa utanvega skammt frá jarðböðunum í Mývatni á sunnudag. Umhverfisspjöllin eru augljós en svo virðist sem þau hafi verið með vilja gerð - allt fyrir ljósmyndamiðilinn Instagram. Instagram á einmitt lykilþátt í uppbyggingu ferðaþjónustunnar hér á landi og víðar. Þó svo að meðal-grammarinn ætli sér ekkert illt, hefur miðillinn haft slæmar afleiðingar á viðkvæm svæði víða um heim. Fjallað er um umhverfis áhrif Instagram í Lestinni í dag.

Tómas Ævar Ólafsson heldur áfram að skoða atvinnu-umsóknarferlið. Að þessu sinni spyr hann viðmælendur sína út í atvinnuviðtalið sem er einn miklivægasti hluti starfsumsóknar.

Á föstudag lést einn af frumkvöðlum sýrurokksins í Bandaríkjunum, Roky Erickson úr hljómsveitinni The 13th Floor Elevators. Erickson er hálfgerð költhetja, goðsagnakenndur töffari sem sökk djúpt ofan í heim vímuefna og glímdi í kjölfarið við alvarlega andleg veikindi. Í Lestinni í dag köfum ofan í feril Roky Erickson með Arnari Eggerti Thoroddsen, poppfræðingi.

Í pistli sínum í dag fjallar Halldór Armand Ásgeirsson um hvernig sumir hlutir virðast eldast afturábak.

Umsjón: Kristján Guðjónsson og Anna Marsibil Clausen

Í Lestinni í dag rýnir Áslaug Torfadóttir í Netflix-sjónvarpsþættina What if með René Zellwegger í aðalhlutverki.

Að húkka sér far er góð leið til að kynnast fólki, kynnast samfélagi og jafnvel að læra tungumál. Við ræðum við listamennina Ant Hampton og Ritu Pauls sem hafa ferðast á puttanum víðs vegar um Evrópu og viðað að sér frásögnum fólks og lært utan að. Undanfarnar vikur hafa þau ferðast um Ísland með nemendum í Listaháskóla Íslands og safnað sögum.

Um helgina sigraði Liverpool meistaradeild Evrópu í knattspyrnu. Að því tilefni veltum við fyrir okkur fótbolta og trúarbrögðum, fótbolta sem trúarbrögðum. Gestur þáttarins er Séra Ólafur Jóhann Borgþórsson.

Skjaldborg, hátíð íslenskra heimildamynda, verður haldin í þrettánda sinn dagana 7. til 10. júní. Skjaldborg sýnir heimildamyndir sem annars kæmu varla fyrir augu almennings og ber jafnan virðingu fyrir hinu smáa, stóra, skrýtna og fokdýra. Helga Rakel Rafnsdóttir og Janus Bragi Jakobsson, skipuleggjendur hátíðarinnar, taka sér far með Lestinni í dag. Spurt verður: Hver er staða íslenskrar heimildarmyndagerðar árið 2019? Kirkjulistahátíð verður haldin í Hallgrímskirkju dagana fyrsta til tíunda júní. Listvinafélag kirkjunnar stendur fyrir hátíðinni, þetta er í fimmtánda sinn sem hún er haldin og þar verður metnaðarfull og fjölbreytt dagskrá í boði. Á mánudag verður þar flutt verkið Útlendingurinn: Verk í hljóðum, tali og tónum, eftir Halldór Hauksson. Halldór heimsækir Lestina í dag og segir nánar frá verkinu. Og Karl Ólafur Hallbjörnsson fjallar í pistli dagsins um skoska heimspekinginn David Hume, hugtak orsakarinnar og mannlegan vana.

Efni Lestarinnar í dag: Ef ferilskrá er hnitmiðuð auglýsing og staðreynda-skáldskapur, hvað er þá kynningarbréfið sem gjarnan fylgir atvinnu-umsóknum? Er það sjálfspeglun, áhuga-manifestó eða bara enn ein brellan í umsóknarferlinu? Tómas Ævar Ólafsson kannar málið í Lestinni í dag. Velska tónlistarkonan Cate Le Bon gaf út sína fimmtu breiðskífu á föstudag, platan nefnist Reward og hefur hlotið góðar viðtökur. Sagt verður frá plötunni í þættinum í dag. Halldór Armand Ásgeirsson rithöfundur flytur að venju pistil í Lestinni á þriðjudegi og flytur í dag varnarræðu fyrir melankólíuna. Og sagt verður frá yfirlitssýningu á verkum bandarísku listakonunnar Gretchen Bender sem nú stendur yfir í New York.

Breski söngvarinn og byssukjafturinn Morrissey gaf nýverið út nýja plötu, California Son, sem inniheldur 12 ábreiður af lögum eftir ýmsa tónlistarmenn. Platan kemur út í skugga umdeildra athafna Morrissey. Söngvarinn sýndi öfgahægri-flokknum Britain First táknrænan stuðning í sjónvarpssal. Fjallað verður um alræmda hegðun Morrisseys og möguleg endalok ferilsins í Lestinni í dag. Við komum líka við í Hverfisgalleríi þar sem Sigurður Árni Sigurðsson opnaði sýninguna Leiðréttingar á laugardag, þar notar listamaðurinn ýmsan efnivið sem hann hefur fundið - nafnlausar ljósmyndir og póstkort - og framlengir með blýanti ýmis atriði, bætir inn í eða eykur ákveðnum atriðum við það sem er á upprunalegu myndinni. Samhliða sýningunni kemur út vegleg bók sem helguð er þessari skemmtilegu seríu sem Sigurður hefur unnið að í hjáverkum í um það bil 30 ár. Rapparinn Slowthai frá Northampton á Englandi er um þessar mundir að slá í gegn með fyrstu plötu sinni, Nothing Great About Britain eða Ekkert Stórfenglegt við Bretland. Platan toppar alla helstu listana og stefnir í að hún verði plata ársins í Bretlandi en þetta er í senn persónuleg og pólitísk plata, þar sem breska ríkisstjórnin og jafnvel Drottningin sjálf fá það óþvegið. Við tölum um Slowthai í Lestinni í dag og heyrum nokkur vel valin lög af plötunni. Bjarmi er heiti á nýrri plötu með raftónlistartríóinu Stereo Hypnosis, plata sem unnin er í samvinnu við mann sem heitir Christopher Chaplin, sem er tónlistarmaður og leikari, og já yngsti sonur Charlies Chaplin, hvorki meira né minna. Þetta er raftónlist í hæsta gæðaflokki, plata sem tekin var upp á Hvammstanga á einum degi, í júlí á síðasta ári. Við heyrum í tveimur af meðlimum Sterio Hypnosis í þættinum í dag, gestir okkar verða þeir Pan Thoroddsen og Þorkell Atlason. Og vinasambönd meðleigjenda eru klassískt viðfangsefni gamanþátta enda ýmsar hlægilegar aðstæður sem geta komið upp þegar fólk býr saman. Bandarísku sjónvarpsþættirnir What We Do in the Shadows bæta þó um betur og gefa áhorfendum innsýn í sambúð og daglegt líf hinna lifandi dauðu, sem virðist engu minna flókið og hlægilegt. Áslaug Torfadóttir fjallar um þættina í Lestinni í dag.

Stuttsjónvarpsþáttaröðin Chernobyl frá framleiðendum HBO og Sky hóf göngu sína í byrjun mánaðar. Eins og nafnið bendir til er hér um að ræða þáttaröð um alvarlegasta kjarnorkuslys sögunnar og eftirmála þess. Þetta er dramatísering á sannsögulegum heimildum. Áhorfendur skyggnast inn í heim þeirra sem áttu hlutdeild í slysinu sjálfu, þeirra sem bjuggu í nálægð við kjarnorkuverið, og þeirrra sem unnu að því að sporna við frekari eyðileggingu í kjölfarið. Í Lestinni í dag verður rýnt í sjónvarpsþættina Chernobyl og Geislavarnir ríkisins heimsóttar að gefnu tilefni. Menningarfyrirbærið ferilskrá kemur við sögu í þættinum í dag, hún birtist í öllum stærðum og gerðum, svart-hvít eða í mörgum mismunandi litum. Ferilskráin dregur fram ýmsa eiginleika manneskjunnar en sleppir því kannski að minnast á aðra. Í þættinum í dag skoðar Tómas Ævar Ólafsson þetta margbreytilega fyrirbæri ásamt fríðu föruneyti.

Eftirlífsljósmyndun eða sorgarportrett, þar sem látinn einstaklingur er ljósmyndaður, hófst sennilega með tilkomu ljósmyndatækninnar, í kringum 1850. Hefðin fjaraði víða út fyrir miðja síðust öld en í Litháen lifði hún hins vegar mun lengur. Leifur Wilberg Orrason, ljósmyndari og grafískur hönnuður, hefur í nokkur ár safnað eftirlífsljósmyndum frá Litháen. Leifur Wilberg verður gestur Lestarinnar í dag. Hann fræðir hlustendur nánar um jarðarfaraljósmyndir. Tónlistarmaðurinn og plötusnúðurinn Textasy frá Dallas í Texas er eitt heitasta nafnið í raftónlistarheiminum um þessar mundir en hann er þekktur fyrir að blanda Suðurríkja-rappi saman við danstónlist úr ýmsum áttum. Textasy er nú búsettur í Berlín, þar sem hann gefur meðal annars út tónlist eftir íslenska raftónlistarmenn. Rætt verður í þættinum í dag við Textasy um tónlistarsenuna í Dallas boðið verður upp á tóndæmi. Einnig verður í Lestinni í dag sagt frá nýju menningartímariti, Skandala. Og Karl Ólafur Hallbjörnsson fjallar í pistli sínum í dag um argentínska rithöfundinn Jorge Luis Borges, Júdas Ískaríot og kristindóminn.