Spegillinn 21 nóvember 2022

Umsjón: Kristján Sigurjónsson

Tæknimaður: Mark Eldrid

Lögreglan hefur handtekið hátt í 30 manns vegna hnífaárásarinnar í Bankastræti í Reykjavík fyrir helgi. Tveggja er enn leitað.

Að minnsta kosti 162 eru látnir og sjö hundruð slasaðir eftir jarðskjálfta sem varð á Jövu í Indónesíu í morgun.

Fyrsti sameiginlegi fundur Samtaka atvinnulífsins og samninganefnda Starfsgreinasambandsins, VR, og Landssambands íslenskra verslunarmanna var hjá ríkissáttasemjara í dag.

Rannsókn á banaslysi á gatnamótum Barónsstígs og Grettisgötu, þar sem ungur karlmaður á rafskútu lést í árekstri við rútu, er á frumstigi hjá rannsóknarnefnd samgönguslysa.

Dómsmálaráðuneytið fékk ákúrur frá Íslenskri ættleiðingu eftir að ráðuneytið stöðvaði ættleiðingar frá Sri Lanka árið 1986. Það var gert eftir að upp komst um fölsuð skjöl barns sem ættleitt var þaðan hingað til lands.

Alþjóðaheilbrigðisstofnunin, WHO, segir lífshættulegar aðstæður vofa yfir Úkraínumönnum í vetur vegna árása Rússa á raforkukerfi landsins.

Evrópuliðin England og Holland unnu andstæðinga sína á HM í Katar í dag.

Lengri umfjöllun:

Slysum af völdum rafskúta hefur fjölgað mjög undanfarin misseri samfara því að fleiri og fleiri slík hjól - bæði í einka- og fyrirtækjaeigu eru flutt inn og tekin í notkun. Banaslys varð um helgina í miðbæ Reykjavíkur og tölur frá slysadeild Landspítalans sýna að margir meiða sig og slasa á þessum farartækjum. Kristján Sigurjónsson talar við Jónas Birgi Jónasson lögfræðing hjá Innviðarráðuneytinu sem sæti átti í starfshópi um smáfarartæki, en hópurinn skilaði tillögum um úrbætur í sumar.

Það hefur gustað um Knattspyrnusamband Íslands frá því að Vanda Sigurgeirsdóttir tók við sem formaður þess, og raunar í aðdraganda þess að hún bauð sig fram til formennsku. Nú síðast var deilt á sambandið fyrir að veita landsliðskonum ekki sams konar viðurkenningu og landsliðskörlum við þau tímamót að leika hundraðasta landsleikinn fyrir hönd Íslands. Vanda Sigurgeirsdóttir er í Katar. Edda Sif Pálsdóttir, íþróttafréttamaður, ræddi við hana í dag.

Á laxeldið að borga fyrir að nota sjóinn við strendur landsins? Deilan um grunnrentu eða auðlindagjald veldur nú mestum sporðaköstum í opinberri umræðu í Noregi. Ríkið vill fá peningana í sinn sjóð en laxeldismenn segja að ríkið vilji allt of mikið. Þeir benda heldur á íslenska auðlindagjaldið, sem sé bæði réttlátt - og lítið. Gísli Kristjánsson segir frá,

Átta hafa verið handteknir vegna hnífaárásar á skemmtistað í miðborg Reykjavíkur í gærkvöld. Hún markar ákveðin þáttaskil, segir Helgi Gunnlaugsson afbrotafræðingur. Þarna var gerð skipulögð aðför að mönnum á opinberum vettvangi; aðför sem ber keim af gengjastríðum. Sunna Karen Sigurþórsdóttir ræddi við Margeir Sveinsson aðstoðaryfirlögregluþjón og Anna Kristín Jónsdóttir talaði við Helga.

Nokkrir hafa verið handteknir og farið hefur verið í húsleit á höfuðborgarsvæðinu í tengslum við rannsókn héraðssaksóknara á umfangsmesta sígarettu- og veipsmygli sem komið hefur upp hér á landi. Lagt hefur verið hald á eignir upp á hálfan milljarð í tengslum við rannsóknina. Freyr Gígja Gunnarsson sagði frá.

Nokkrir fyrrverandi yfirmenn hjá Twitter spá því að miðillinn hrynji endanlega til grunna um helgina. Höfuðstöðvum fyrirtækisins hefur verið lokað til mánudags og starfsfólkinu meinaður aðgangur. Oddur Þórðarson sagði frá.

Stórvirkar vinnuvélar voru í dag notaðar við að ryðja leið í gegnum aurskriðuna sem féll á Grenivíkurveg í gærmorgun. Vegurinn er þó enn lokaður og verður að minnsta kosti til morguns.

Fjöldi fólks hefur undanfarna mánuði verið sakfelldur í Svíþjóð fyrir mótmælaaðgerðir sem beinast að aðgerðaleysi í loftslagsmálum. Dómarnir hafa verið skilorðsbundnir en talsmenn nýrrar ríkisstjórnar hafa talað fyrir hertum viðurlögum. Kári Gylfason sagði frá.

Stjórnvöld ríkja í Austurlöndum fjær og víðar fordæma að Norður-Kóreumenn skutu í dag langdrægri eldflaug í átt að Japan. Hún lenti í sjónum innan efnahagslögsögu landsins.

Lilja Alfreðsdóttir, menningar- og viðskiptaráðherra, tók í gær við 550 eintökum af heildarútgáfu Íslendingasagnanna sem gefin verða mennta-, menningar- og heilbrigðisstofnunum víða um land.

Teitur Guðmundsson, forstjóri Heilsuverndar, kveðst vongóður um að úr leysist varðandi endurbætur á húsnæði dvalarheimilisins Hliðar á Akureyri. Mygla hefur greinst á Hlíð sem talin er hafa valdið veikindum hjá heimilisfólki þar. Ágúst Ólafsson sagði frá og ræddi við Teit.

Enska úrvalsdeildarliðið Manchester United undirbýr málsókn á hendur Cristiano Ronaldo vegna ummæla sem hann lét falla um félagið í sjónvarpsviðtali. Félagið telur leikmanninn hafa rofið samning sinn við félagið og hann fær ekki að snúa aftur til þess þegar HM í Katar lýkur.

Dönsk kona á fertugsaldri hefur verið dæmd í þriggja ára fangelsi fyrir stuðning við hryðjuverk.

Nancy Pelosi ætlar að hætta sem leiðtogi Demókrata í fulltrúadeild Bandaríkjaþings, en sitja áfram á þingi. Tap Demókrata í þingkosningum og árás á eiginmann hennar eru taldar helstu ástæðurnar.

16 ára drengur var fjóra daga í einangrun vegna gruns um að hann væri viðriðinn kókaínsmygl sem faðir hans er grunaður um. Landsréttur felldi gæsluvarðhaldið úr gildi þar sem gögn málsins renndu ekki stoðum undir þann grun lögreglunnar.

Hatursglæpir færast í aukana samkvæmt tölfræði Ríkislögreglustjóra. Talið er að slíkir glæpir séu fleiri en tilkynningar til lögreglu segja til um.

Það reynir á gestrisni Katara þegar augu fjölmiðla beinast að heimsmeistaramótinu í fótbolta sem hefst á sunnudag. Fjölmiðlamenn hafa nú þegar lent í útistöðum við yfirvöld í landinu.

Læknanemar sem læra erlendis eiga margir erfitt með að ná endum saman. Þeir bera sjálfir hitann og þungann af skólagjöldum.

---

Stærsti íþróttaviðburður heims er handan við hornið. Á sunnudag verður flautað til leiks á Heimsmeistaramóti karla í fótbolta í Katar. Gestgjafarnir eru umdeildir. Mannréttindi og aðbúnaður fólks sem reisti gríðarstóra leikvanga hafa verið í brennidepli.

Og nú streyma lið og fylgdarlið til olíuríkisins og því fylgir fjölmiðlafólk alls staðar að úr veröldinni. Og þá verða árekstrar. Frelsi fjölmiðla í landinu er ekki mikið. Á lista Samtaka blaðamanna án landamæra yfir frelsi fjölmiðla situr Katar í sæti 110. Fjölmiðlafólki sem sækir landið heim þessa dagana er sniðinn stakkur eftir hentisemi yfirvalda í Katar, til að mynda var fréttamönnum TV2 í Danmörku meinað að mynda á ákveðnum stöðum og reynt að koma í veg fyrir beina útsendingu þeirra nema undir ströngu eftirliti. Við skulum heyra í Rasmus Tantholdt fréttamanni TV2 sem staddur er í Katar og hvernig öryggisverðir brugðust við þegar hann ætlaði að fara í beina útsendingu við hringtorg á víðavangi fyrr í vikunni. Bjarni Rúnarsson tók saman.

Í morgun féll aurskriða úr hlíðinni ofan við Grenivíkurveg, sunnan við Fagrabæ. Tveir bílar lentu í skriðunni og annar hreifst með niður fyrir veginn eins Ægir Jóhannsson lýsti í hádegisfréttum. Ægir var á leiðinni í vinnuna árla morguns þegar hann ók fram á skriðuna. Stórt sár er fyrir ofan veginn og mögulega hreyfing enn á vatnsósa hlíðinni. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Esther Hlíðar Jensen, skriðusérfræðing á Veðurstofunni.

Herforingjastjórnin í Mjanmar gaf í dag hátt í sex þúsund föngum upp sakir, þar á meðal nokkrum útlendingum sem var vísað úr landi. Stjórnvöld í landinu hafa alþjóðasáttmála um mannréttindi að engu. Fjöldi fólks

Þjóðarleiðtogar og ráðherrar á Vesturlöndum eru sammála um að Rússar beri ábyrgð á sprengingunni í Póllandi, hvort sem eldflaugin var rússnesk eða úkraínsk. Úkraínumenn vilja taka þátt í vettvangsrannsókninni.

Forsætisráðherra segir mikilvægt að efla varnir landsins gegn hvers kyns netárásum. Málið sé í forgangi hjá þjóðaröryggisráði en töluvert verk sé enn óunnið.

Sálfræðingar flýja heilsugæsluna vegna skipulagsbreytinga sem gerðar voru fyrr á árinu í óþökk þeirra. Formaður Félags sálfræðinga í heilsugæslu segir þjónustuna verri fyrir vikið.

Íslensk stjórnvöld leggja á loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna áherslu á, eins og hingað til, að hlýnun jarðar fari ekki yfir eina og hálfa gráðu. Matvælaráðherra segir að öllu skipti að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda, en lausnin sé margþætt og flókin.

Bragi Valdimar Skúlason hlaut verðlaun Jónasar Hallgrímssonar á degi íslenskrar tungu.

------

Farið er að síga á seinni hluta Loftslagsráðstefna Sameinuðu þjóðanna í Egyptalandi. Henni lýkur á föstudag og tuttugu þúsund þátttakendur snúa þá heim á leið. Ætlun þeirra flestra er að vera nær því að tryggja markmið Parísarsamkomulagsins um að hlýnun jarðar verði ekki meiri en ein og hálf gráða frá því sem var við upphaf iðnbyltingar. Erfitt hefur reynst að ná samhljómi um hvernig. Í Glasgow í fyrra skrifuðu þátttakendur upp á yfirlýsingar um að dregið skyldi skarpt og verulega úr losun gróðurhúsalofttegunda. Nú óttast sumir að reynt sé að ná málamiðlun í skjóli þess að markmiðið um eina og hálfa gráðu sé ekki raunsætt. Mary Robinson, fyrrverandi forseti Írlands, viðraði slíkar áhyggjur við fjölmiðla nýlega, en sagði ekki hægt að sættast á slíkt. Samtök fátækari ríkja á fundinum hafa líka lýst því yfir að ekki megi þynna út markmiðin og standa verði við að draga úr losun um helming fyrir 2030. Samtöl um það sem kallað hefur verið töp og tjón í þessu samhengi snúast að nokkru um að ríkari löndin verði að hjálpa þeim fátækari með fjárframlögum að takast á við afleiðingar loftslagsbreytinga sem koma hvað harðast niður á þeim fátæku. Svandís Svavarsdóttir matvælaráðherra er í Egyptlandi fyrir hönd Íslands og ávarpaði samkomuna í gær. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Svandísi.

Verðbólgan er komin yfir ellefu prósent í Bretlandi. Hún hefur ekki verið meiri í rúmlega fjóra áratugi. Efnahagsráðstafanir ríkisstjórnarinnar verða kynntar á morgun.Breska hagstofan ONS tilkynnti í morgun að verðbólgan í október hefði verið 11,1 prósent. Hún hefur ekki verið meiri frá árinu 1981, - í 41 ár. Ástæðan að þessu sinni er einkum aukinn

Spegillinn 15.nóvember 2022

Umsjón: Kristján Sigurjónsson

Tæknimaður: Kormákur Marðarson

Íslandsbankaskýrslan staðfestir að margt hafi farið úrskeiðis í sölunni segir Sigurður Ingi Jóhannsson innviðaráðherra og formaður Framsóknarflokksins. Umræður um skýrsluna hafa staðið yfir í allan dag á Alþingi.

Rússar gerðu í dag einhverjar mestu loftárásir á Úkraínu frá því innrásin hófst. Sprengjur féllu á íbúðahverfi í höfuðborginni og rafveitur víða í landinu.

Íslendingar hafa ekki sjálfstæða getu til að meta ógnir og varnarþörf, segir prófessor í stjórnmálafræði.

Jarðarbúar eru orðnir átta milljarðar. Stöðugt dregur úr fæðingartíðninni en fólk lifir sífellt lengur en áður.

Byggingakrani féll á þak Akraneshallarinnar í dag. Börn voru við íþróttaæfingar í húsinu en engan sakaði.

Mikil úrkoma hefur verið á austanverðu landinu í dag. Úrkoman á Eskifirði mældist 93 millimetrar síðasta sólarhring og spáð er rigningu þar til morguns.

EFTA-dómstóllinn tekur á næstunni afstöðu til þess hvort lánaskilmálar Landsbankans teljist löglegir. Niðurstaðan gæti haft fordæmi fyrir tugþúsundir lána.

Lengri umfjöllun:

Skýrsla Ríkisendurskoðunar um Íslandsbankasöluna var tilefni sérstakrar umræðu á Alþingi í dag. Þórunn Sveinbjarnardóttir formaður stjórnskipunar- og eftirlitsnefndar Alþingis og þingmaður Samfylkingarinnar fór í upphafi yfir skýrsluna og Bjarni Benediktsson brást við í andsvari. Það heyrist í þeim og þingmönnunum Ásthildi Lóu Þórsdóttur, Sigmari Guðmundssyni, Kristrúnu Frostadóttur og Sigmundi Davíð Gunnlaugsyni. Bjarni Rúnarsson tók saman.

Nærri níu mánuðir eru nú liðnir frá því að Rússar réðust inn í Úkraínu. Margir héldu að Rússar myndu fljótlega ná öllum völdum vegna hernaðarlegra yfirburða, en reyndin hefur orðið önnur. Mótspyrna Úkraínumanna hefur verið miklu öflugri en flestir gerðu ráð fyrir og í ljós hefur komið að rússneski herinn glímir við mikinn innri vanda, spillingu, agaleysi og úrsérgengin vopn. Kristján Sigurjónsson ræddi við Albert Jónsson fyrrverandi sendiherra í Moskvu og sérfræðing í öryggismálum.

Áttundi milljarðasti jarðarbúinn kom að líkindum í heiminn í dag. Útlit er fyrir að það dragi úr fjölguninni á næstu áratugum. Eftir að sá tíundi milljarðasti fæðist einhvern tíma á níunda áratug aldarinnar má reikna með að jarðarbúum taki að fækka. Ásgeir Tómasson segir frá.

Spegillinn: 14. nóvember 2022. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir.

Stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd sat enn á fundi þar sem skýrsla Ríkisendurskoðandi kynnti skýrslu sína um sölu á hlut ríkisins í Íslandsbanka er kynnt. Kristján Sigurjónsson beið nefndarmanna en fundi var ekki lokið.

Bjarna Benediktssyni, fjármálaráðherra finnst að salan á hlut ríkisins í Íslandsbanka hafi tekist vel þó að hún sé ekki hafin yfir gagnrýni. Höskuldur Kári Schram talaði við hann. Þingmenn stjórnarandstöðunnar töluðu um klúður, gáleysi og áfellisdóm við upphaf þingfundar í dag þegar rætt var um skýrslu Ríkisendurskoðunar um söluna. Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra telur þörf á að bregðast við athugasemdum Ríkisendurskoðunar, heyrist í Katrínu og Kristrúnu Frostadóttur úr pontu á Alþingi.

Fjölmennustu stéttarfélög landsins hafa vísað kjaradeilum sínum við Samtök atvinnulífsins til Ríkissáttasemjara. Ragnar Ingólfsson formaður VR segir engan vilja hjá SA til að semja. Halldóri Benjamín Þorbergssyni, framkvæmdastjóra SA þykir þráðurinn óvenju stuttur. Sunna Karen Sigurþórsdóttir talaði við þá.

Sjaríalög verða innleidd að fullu í Afganistan á næstunni. Talibanar hafa hert tökin sífellt frá því í fyrrasumar þegar Bandaríkjaher hvarf frá landinu. Róbert Jóhannsson sagði frá.

Á Norðurlandi ríkir sannkölluð hitabylgja á íslenskan mælikvarða í nóvember og ekkert nema hlýindi í kortunum næstu daga. Starfsmenn Hlíðarfjalls á Akureyri bíða eftir meiri snjó svo hægt sé að opna brekkurnar. Amanda Guðrún Bjarnadóttir ræddi við Magnús Arturo Batista starfsmann í Hlíðarfjalli.

----------------

Ríkisendurskoðun segir að Íslandsbankasalan í mars hafi verið hagfelld stjórnvöldum en ekki endilega jafn hagkvæm og hún hefði getað orðið. Hún gagnrýnir margt af því sem Bankasýsla ríkisins gerði í aðdraganda og úrvinnslu útboðsins. Brynjólfur Þór Guðmundsson tók saman.

Leiðtogar Kína og Bandaríkjanna hittust í dag á löngum fundi á Bali í Indónesíu í því augnamiði að draga úr þeirri spennu sem hefur farið sívaxandi milli þjóðanna að undanförnu, ekki síst vegna eyríkisins Taívans. Ásgeir Tómason sagði frá.

Ný skýrsla fjölmiðlanefndar um upplifun og upplýsingalæsi barna á samfélagsmiðlum gefur til kynna að útilokun og einelti sé talsvert á meðal ungmenna á samfélagsmiðlum. Bjarni Rúnarsson ræddi við Skúla Braga Geirdal, verkefnastjóra Fjölmiðlanefndar um niðurstöður skýrslunnar.

Spegillinn 11.11. 2022

Umsjón: Ásgeir Tómasson

Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon

Útsendingarstjórn: Valgerður Þorsteinsdóttir

Verðbólguhorfur hafa versnað að dómi Hagstofu Íslands sem telur þó að verðbólgan hafi náð hámarki í sumar. Ferðaþjónustan er nærri því að hafa náð fyrri styrk og útlit fyrir að hækkunum linni á fasteignamarkaði. Hagvöxturinn verður að líkindum rúmlega sex próent í ár og tæp tvö prósent á því næsta. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi horfurnar í efnahagsmálum við Marinó Melsted, deildarstjóra rannsóknar- og spádeildar Hagstofunnar, sem sagði áhrif kórónuveirufaraldursins fjara að mestu leyti út á þessu ári.

Úkraínskar hersveitir héldu í dag inn í borgina Kherson í samnefndu héraði í suðurhluta landsins. Úkraínski fáninn var dreginn að húni í miðborginni. Rússar segjast hafa flutt allt herlið sitt austur fyrir ána Dnépr. Brynjólfur Þór Guðmundsson sagði frá.

Bæjarráð Akureyrarbæjar leggur til að vinabæjarsamstarfi við Múrmansk í Rússlandi verði slitið, ásamt aðild að samtökunum Northern Forum. Ástæðan er innrás Rússa í Úkraínu. Amanda Guðrún Bjarnadóttir tók saman og ræddi við Heimi Örn Árnason, bæjarráðsmann.

Svíar ná ekki markmiðum sínum í loftslagsmálum fram til 2030, að sögn fjármálaráðherra landsins. Fjöldi þingmanna, meðal annars þingmenn sem verja stjórnina falli, virðist ekki telja að mikið liggi við. Kári Gylfason fréttaritari í Gautaborg fjallaði um málið.

Hætt er við að dragi úr hvata til byggingar húsnæðis verði drög að nýju frumvarpi að lögum sem heimilar sveitarfélögum að krefjast þess að fjórðungur þess sem byggt er í formi íbúðarhúsnæði, verði á hagstæðu verði. Þetta segir Sigurður Hannesson, framkvæmdastjóri Samtaka iðnaðarins í viðtali við Kristínu Sigurðardóttur.

Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra segist ekki hafa komist á loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna, COP-27, vegna fundar Evrópuráðsins í síðustu viku. Athygli hefur vakið að loftslagsráðherra komst ekki heldur, - vegna fótbrots. Ráðstefnan stendur í tvær vikur og fer matvælaráðherra á ráðstefnuna fyrir hönd ríkisstjórnarinnar í seinni viku hennar. Þórdís Arnljótsdóttir ræddi við Katrínu.

Halldór Gunnar Ólafsson, oddviti sveitarfélagsins Skagastrandar, segir það hafa afhjúpað alvarlega veikleika öryggisinnviða sveitarfélagsins þegar það varð sambandslaust við umheiminn í sex klukkustundir við að ljósleiðari fór í sundur í vegaframkvæmdum í Refasveit. Hann kveðst feginn því að enginn slasaðist meðan ástandið varði. Finna þurfi tæknilegar lausnir til að koma í veg fyrir að svona lagað komi upp aftur.

Rúmleg

Spegillinn. 10. nóvember 2022. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon.

Gæsluvarðhald hefur verið framlengt um tvær vikur yfir tveimur mönnum sem grunaður eru um að skipuleggja hryðjuverk. Þeir voru handteknir í september. Lengra gæsluvarðhald vekur furðu Sveins Andra Sveinssonar verjanda annars mannanna. Oddur Þórðarson talaði við hann.

Desemberuppbót til örorku- og endurhæfingarlífeyrisþega lækkar um helming milli ára samkvæmt fjáraukalögum en formaður fjárlaganefndar vill að það verði endurskoðað. Höskuldur Kári Schram tók saman og heyrist í Kristrúnu Frostadóttur (S), Ingu Sæland (F) og Bjarkeyju Olsen Gunnarsdóttur (V)

Margfrestuð skýrsla ríkisendurskoðunar um sölu á Íslandsbanka verður birt á mánudag

Guðmundur Kristjánsson, forstjóri Brims, segir að stór hluti þjóðarinnar viti ekki og skilji ekki út á hvað sjávarútvegur gengur. Taka verði heiðarlegra samtal við þjóðina.

Stúdentaráð telur að skrásetningargjöld við Háskóla Íslands séu innheimt á fölskum forsendum, þau standi ekki aðeins undir skráningu heldur líka kennslu. Alexander Kristjánsson talaði við Rebekku Karlsdóttur formann stúdentaráðs.

Hagsmunavörðum, eða lobbíistum, á vegum gas- og olíufyrirtækja hefur fjölgað um fjórðung á COP-ráðstefnunni síðan á síðasta ári. Um 600 slíkir eru skráðir á viðburði COP27-ráðstefnunnar, sem haldin er í Egyptalandi. Pétur Magnússon tók saman.

Skyndibitakeðjan KFC hefur beðist afsökunar eftir að þýskir viðskiptavinir hennar voru hvattir til að minnast atlögu sérsveitarmanna og óbreyttra borgara að gyðingum í Þýskalandi og Austurríki fyrir rúmum áttatíu árum. Markús Þórhallsson sagði frá.

Lengri umfjallanir.

Ákvörðun Rússa um að flytja herlið sitt frá borginni Kherson í Úkraínu er tekið með tortryggni. Ásgeir Tómasson tók saman.

Kennarar ættu að geta sérhæft sig í geðrækt alveg eins og í stærðfræði eða íþróttum segir Sigrún Daníelsdóttir verkefnisstjóri í mennta- og barnamálaráðuneytinu. verið er að undirbúa að geðrækt verið sjálfstæð kennslugrein. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við hana.

DNA sýnataka í nautgriparækt er bylting í ræktunarstarfi bænda. Framfarirnar jafnast á við að fá framdrif undir dráttarvélar segir búfjárræktarráðunautur. Bjarni Rúnarsson tók saman og ræddi við Guðmund Jóhannesson, ráðunaut og ábyrgðarmann í nautgriparækt hjá Ráðgjafarmiðstöð landbúnaðarins.

Rússar segjast ætla að hörfa frá Kherson héraði í Úkraínu. Ráðamenn þar taka þeim fyrirætlunum með fyrirvara.

Úrslita er enn beðið í fimm ríkjum í Bandaríkjunum eftir kosningarnar í gær. Rauðu holskeflunni sem Repúblikanar spáðu hefur verið líkt við bleika skvettu.

Auka þarf fjárframlög til geðheilbrigðismála til að stytta biðtíma eftir þjónustu og taka á viðvarandi manneklu. Þingmenn lýstu áhyggjum af stöðu mála á Alþingi í dag.

Leiðtogi stjórnarandstöðunnar í Belarús segir leiðina í átt að lýðræði markast af þjáningu og tárum. Erfitt sé að vera bjartsýnn þegar vinir manns eigi yfir höfði sér dauðadóm fyrir andóf.

Tæpum eitthundrað þrjátíu og tvö þúsund tonnum af loðnu er úthlutað til íslenskra fiskiskipa á komandi vertíð. Tuttugu og eitt skip er skráð með loðnukvóta.

-----

Rauða bylgjan eða jafnvel holskeflan sem Repúblikanar í Bandaríkjunum spáðu að myndi rísa í kosningunum í gær minnti frekar á bleika skvettu, svo vitnað sé í fyrirsögn á vef Time fréttatímaritsins. Reyndar bendir fátt til annars en að þeir tryggi sér meirihluta í fulltrúadeild þingsins en tvísýnt er um úrslit í öldungadeildinni. Undir kvöld höfðu Demókratar tryggt sér 48 þingsæti og Repúblikanar 47. Búist er við að úrslit í Nevada verði ekki kynnt fyrr en að nokkrum dögum liðnum vegna tímans sem það tekur að telja utankjörfundaratkvæði. Þá stefnir allt í bráðabana í Georgíu milli Raphaels Warnocks, þingmanns Demókrata, og Repúblikanans Herschels Walkers, sem bauð sig fram á móti honum. Þar þarf frambjóðandi að fá 50 prósent atkvæða til að ná kjöri. Bráðabaninn fer að líkindum fram fljótlega eftir mánaðamót. Ásgeir Tómasson tók saman atburði næturinnar og dagsins.

Þingkosningarnar í Bandaríkjunum voru æsispennandi og margt sem kom nokkuð á óvart. Ekki er von á endanlegri niðurstöðu strax, en úrslit í öldungadeildinni eru svo gott sem ráðin, en þó getur ennþá ýmislegt gerst. En ef svo fer sem horfir þá verður sætum í öldunadeildinni skipt jafnt, aftur, og þá myndi Kamala Harris varaforseti hafa oddaatkvæði. Þessar kosningar eru merkilegar fyrir margra hluta sakir.Bjarni Rúnarsson ræddi við Silju Báru Ómarsdóttur prófessor í stjórnmálafræði og Hafstein Einarsson dósent við Stjórnmálafræðifræðideild Háskóla Íslands.

Umsjónarmaður: Bjarni Rúnarsson.

Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon.

Stjórn fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir.

Spegillinn 8. nóvember 2022

Þingkosningar í Bandaríkjunum standa nú yfir. Repúblikönum er spáð góðu gengi í kosningum til fulltrúadeildar en spennan er mikil í kosningum til öldungadeildar.

Óvíst er hvort fatlaður maður sem vísað var úr landi í síðustu viku kemur aftur til landsins til að gefa skýrslu. Lögmaður hans fór fram á það í dag að hann verði kallaður fyrir héraðsdóm.

Erfitt er að nálgast málefni flóttafólks af yfirvegun, segir lektor í lögfræði við Háskóla Íslands. Fólk má auðvitað sýna tilfinningar, en gera verði þá kröfu að talað sé út frá staðreyndum og bestu þekkingu.

Ekkert bendir til þess að efnahagsástandið í löndunum í kringum okkur hafi áhrif á jólaverslunina hér á landi. Hún er ekki hafin en viðbúið að hún fari í gang tuttugasta og fimmta nóvember, en þá er svokallaður svartur föstudagur.

Er Ísland að drukkna í flóttafólki? Þetta var yfirskrift hádegisfundar sem Alþjóðamálstofnun Háskóla Íslands og fleiri boðuðu til í í dag. Kári Hólmar Ragnarsson lektor við lagadeild Háskóla Íslands fór þar yfir ýmis atriði í innlendu og alþjóðlegu regluverki í málefnum flóttafólks, málaflokki sem vekur tíðum upp heitar og tilfinningaríkar umræður. Spegillinn ræddi við Kára Hólmar eftir fundinn í dag.

Margir kaupa föt langt umfram þarfir, og fjöldaframleiðsla á fatnaði er stórt umhverfisvandamál. Fyrir skemmstu tók Rauði Krossinn föt frá kínverska fataframleiðandanum SHEIN úr umferð vegna mögulegra eiturefna í fötunum. Elsa María Guðlaugs Drífudóttir fréttamaður ræddi við Magneu Einarsdóttur fatahönnuð um fjöldaframleiðslu á fatnaði. Þær skoðuðu kápu sem kostar í vefverslun 35 evrur, eða um fimm þúsund íslenskar krónur. Hvernig er kápa sem þessi framleidd?

Stjórnvöld á Ítalíu meina nokkur hundruð hælisleitendum að stíga í land úr björgunarskipum sem komu til hafnar í Sikiley um síðustu helgi. Þriðja skipið bættist við í dag og nokkur eru á leið til eyjarinnar.

Umsjón: Bjarni Rúnarsson

Tæknimaður: Kormákur Marðarson

Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir