Landsréttur dæmdi í dag íslenska ríkið til að greiða Kristjáni Viðari Júlíussyni 350 milljónir króna í miskabætur vegna Guðmundar- og Geirfinnsmálsins. Það eru hæstu bætur sem dæmdar hafa verið í máli sem þessu.

Fjórir þingmenn úr tveimur stjórnarandstöðuflokkum hafa greinst með Covid-19. Smit voru staðfest nú síðdegis en fjöldi þingmanna hefur farið í sýnatöku vegna þessa.

Danska ætla að herða mjög sóttvarnarreglur vegna útbreiðslu omíkron-afbrigðis kórónuveirunnar þar og í nágrannalöndunum.

Mikil örtröð hefur verið við Suðurlandsbraut í Reykjavík í dag þar sem níu þúsund fóru í hraðpróf. Lögregla aðstoðaði við að greiða úr umferð.

Nokkur Inflúensu-tilfelli hafa verið staðfest þótt flensan sé ekki komin á flug.

Humarstofninn er í sögulegu lágmarki og Hafrannsóknarstofnun vill banna veiðar næstu tvö ár.

Lengri umfjallanir:

Bankahrunið 2008 mótaði framvinduna næstu árin á Íslandi og bergmálar kannski enn. Í síðasta Spegilspistli sínum rifjar Sigrún Davíðsdóttir upp nokkur atriði varðandi hrunið og eftirmál þess, sem hún fylgdist grannt með á sínum tíma.

Finnland ætlar að verða kolefnishlutlaust árið 2035 - fyrst norrænu ríkjanna og fimm árum á undan Íslandi. Margt er óunnið en einn stærsti akkilesarhæll Finna í loftslagsmálum virðist nánast ætla að hverfa af sjálfu sér. Arnhildur Hálfdánardóttir sagði frá og ræddi við Tuuli Hietaniemi.

Íslendingar virðast geta unað vel við árangurinn í baráttunni við kórónuveiruna. Þetta er niðurstaðan í rannsókn norska blaðsins Aftenposten á stöðu smita á Norðurlöndunum. Smitbylgjurnar hafi oft risið hærra á Íslandi en í nágrannalöndunum en það hafi líka náðst að fella þær hraðar. Gísli Kristjánsson í Osló fór yfir rannsókn Aftenposten.

Metfjöldi kórónuveirusmita greinist nú daglega í mörgum ríkjum heims, þar á meðal Bretlandi og Danmörku.

Héraðssaksóknari gerði húsleit hjá Eimskip í dag í tengslum við tvö fyrrum skip félagsins sem enduðu í stærsta skipakirkjugarði heims.

Framkvæmdastjóri hjúkrunar hjá heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins segir mikilvægt að foreldrar ræði bólusetningar við börn sín - hvort sem þeir hyggist láta bólusetja þau eða ekki.

Undirbúningur fyrir byggingu nýrrar kirkju í Grímsey er vel á veg kominn.

Lengri umfjallanir:

Margt er ólíkt með sóttvarnajólunum 2020 og 2021. Þegar landsmönnum var skipað inn í tíu manna jólakúlurnar í fyrra greindust örfá smit á degi hverjum og það voru innan við hundrað í einangrun. Nú er staðan allt önnur. Bara síðustu tvo daga hafa greinst fleiri smit innanlands en greindust allan desembermánuð í fyrra. Núverandi sóttvarnareglugerð rennur út tveimur dögum fyrir jól - og enn hafa ekki borist nein fyrirmæli að ofan um jólakúlugerð. Það ríkir óvissa ekki síst vegna þess hvað omíkron-afbrigðið er í mikilli sókn í nágrannalöndunum. Arnhildur Hálfdánardóttir ræðir við Þórólf Guðnason.

Það er auðvelt að vera Íslendingur í útlöndum, landið hefur almennt á sér gott orð. En þegar kemur að viðskiptum falla ekki allir útlendingar fyrir þessu að þetta bara reddist. Sigrún Davíðsdóttir er að kveðja Spegilinn eftir margra ára samfylgd og í fyrri pistli af tveimur kveðjupistlum fjallar hún um Ísland í augum útlendinga.

Spegillinn 15. desember 2021

Umsjón: Kristján Sigurjónsson

Tæknimaður: Mark Eldred

Samkomulag hefur náðst milli íslenska ríkisins og franska fjárfestingafélagsins sem kaupir fjarskiptanet Mílu. Fyrirtækin undirgangast kvaðir til að tryggja þjóðhagslega mikilvæga innviði. Áfram verður haldið með lagasetningu vegna kaupanna.

Omíkron-afbrigði kórónuveirunnar smitast sjötíu sinnum hraðar en önnur, að sögn vísindamanna í Hong Kong. Það verður að líkindum orðið ráðandi í Evrópu um miðjan janúar.

200 börn og ungmenni á flótta, sem sótt hafa um vernd hér á landi eru stödd hér yfir hátíðarnar í ár.

Ekki hefur verið tilkynnt að brotist hafi verið inn í tölvukerfi með log4j veikleikanum. Allir ómissandi innviðir og þjónusta starfa eðlilega, en árásartilraunum hefur fjölgað mikið.

Tómas Tómasson nýr þingmaður Flokks fólksins og oftast kenndur við Tommahamborgara flutti jómfrúarræðu sína á Alþingi í dag.

Áætlaður halli bæjarsjóðs Akureyrar á næsta ári er rúmar 600 milljónir en gert er ráð fyrir að næstu ár muni tekjur hækka meira en gjöld.

Lengri umfjöllun:

Kjarasamningur grunnskólakennara og Sambands íslenskra sveitarfélaga rennur út um næstu áramót. Viðræður um nýjan kjarasamning hafa ekki borið árangur og nú hefur kjaradeilunni verið vísað til ríkissáttasemjara. Hann hefur boðað deilendur á samningafund á föstudaginn, 17. desember. En af hverju eru grunnskólakennarar með lausan samning núna, þegar kjarasamningar á almennum vinnumarkaði renna ekki út fyrir en í byrjun nóvember á næsta ári og flestir samningar opinberra starfsmanna hjá ríki og sveitarfélögum ekki fyrr en vorið 2023? Grunnskólakennarar voru aftarlega í röðinni þegar hafist var handa við að ganga frá samningum í kjölfar lífskjarasamninga við heildarsamtök launafólks í apríl 2019. Ekki var skrifað undir kjarasamning við grunnskólakennara fyrr en í byrjun september 2020, í annarri bylgju Covid faraldursins. Ljóst var að sveitarfélögin höfðu orðið fyrir fjárhagslegu höggi vegna hans og því var niðurstaðan sú að semja til skamms tíma, til 16 mánaða. Og nú er stundin að renna upp. Þorgerður Laufey Diðriksdóttir er formaður Félags Grunnskóakennara. Kristján Sigurjónsson ræddi við hana.

Hvítrússneski aðgerðasinninn og vídeóbloggarinn Sergej Tsíkanovski var í gær dæmdur til átján ára fangelsisvistar. Honum er gefið að sök að hafa stuðlað að glundroða og sáð hatri í samfélaginu. Svetlana Tsíkanovskaja, eiginkona hans og leiðtogi stjórnarandstöðunnar í landinu, segist tilbúin að reyna hið ómögulega til að þau geti hist fljótt aftur í nýju Hvíta-Rússlandi. Ar

Umsjónarmaður: Anna Kristín Jónsdóttir

Tæknimaður: Gísli Kjaran Kristjánsdóttir

Björn Zoega, ráðgjafi heilbrigðisráðherra um breytingar á starfsemi Landspítalans, segir hægt að hugsa skipulag hans upp á nýtt. Willum Þór Þórsson, heilbrigðisráðherra líkir aðkomu Björns við að fá Lionel Messi í íslenska fótboltann. Andri Yrkill Valsson tók saman.

Rússlandsforseti óskar eftir tafarlausum viðræðum um öryggismál við Atlantshafsbandalagið og bandarísk stjórnvöld. Spenna fer vaxandi vegna fjölmenns rússnesks herliðs við landamæri Úkraínu. Ásgeir Tómasson sagði frá.

Hugmyndafræði geðheilbrigðismála, samfélagsþjónusta og húsnæðismál eru í ólestri segir Grímur Atlason, framkvæmdastjóri Geðhjálpar. Geðheilbrigðismálum hafi ekki verið sinnt sem skyldi í áratugi. Ólöf Rún Skúladóttir talaði við hann.

Læknir sem grunaður er um að hafa veitt fólki lífslokameðferð að tilefnislausu þegar hann starfaði á Heilbrigðisstofnun Suðurnesja, hefur verið færður til í starfi innan Landspítalans.

Pósthólf þingmanna fyllast af neyðarköllum fátæks fólks, sögðu þingmenná Alþingi í dag. Jódís Skúladóttir (V) og Ásthilidur Lóa Þórhallsdóttiru (F). Brynjólfur Þór Guðmundsson tók saman.

UNESCO, Menningarmálastofnun Sameinuðu þjóðanna, samþykkti í dag að skrá smíði og notkun súðbyrðinga á skrá sína yfir óáþreifanlegan menningararf. Sigurbjörg Árnadóttir formaður Vitafélagsins sem rekið hefur málið fagnar því.

Frá og með áramótum geta eig­end­ur öku­tækja sem notuð eru í Grímsey, Flatey eða Hrísey fengið und­anþágu frá skoðun­ar­skyldu. Ingólfur Sigfússon, formaður hverfisráðs Hríseyjar óttast að með þessu verði umferðaröryggi fórnað. Óðinn Svan Óðinsson talaði við hann.

----------

Hrefna Sverrisdóttir, stjórnarformaður samtaka fyrirtækja á veitingamarkaði segir stuðningsaðgerðir stjórnvalda einungis hafa nýst veitingastöðum að litlu leyti og þær sem best hafi nýst ýti undir skuldsetningu. Arnhildur Hálfdánardóttir talaði við hana.

Það er stöðug og vaxandi stígandi í tölvuárásum eftir að öryggisgalli fannst í síðustu viku segir Anton Már Egilsson aðstoðarforstjóri Syndis. Tölvuglæpir séu þaulskipulagður og umfangsmikill iðnaður þar sem lunginn af árásum sé sjálfvirkur. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann.

Noregi veldur kóvið því að stór menningarverk eru sett í bið. Núna er búið að fresta dýrustu kvikmynd Noregssögunnar önnur jólin í röð. Gísli Kristjánsson í Osló segir frá.

Spegillinn 13.desember 2021

Umsjón: Kristján Sigurjónsson

Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon

Ríkislögreglustjóri hefur lýst yfir óvissustigi Almannavarna vegna alvarlegs öryggisgalla sem uppgötvaðist fyrir helgi. Hann getur valdið tjóni á mikilvægum innviðum en líklega ekki hjá almenningi.

Brýnt er að bólusetja börn á aldrinum fimm til ellefu ára segir sóttvarnalæknir. Bólusetning þeirra hefst fljótlega eftir áramót.

Gert er ráð fyrir aukinni aðsókn í farsóttahús fyrir jólin. Börnum fjölgar í hópi þeirra sem dvelja þar í einangrun.

Tveir menn eru í haldi sænsku lögreglunnar vegna rannsóknar á sjóslysi á Eystrasalti í nótt þegar breskt flutningaskip sigldi á danskan dýpkunarpramma.

Mikil hálka hefur verið á Akureyri síðustu daga eins og víðar á landinu. Læknir á bráðamóttöku segir slysin í raun mjög fá miðað við aðstæður.

Dóra Ólafsdóttir frá Kljáströnd í Grýtubakkahreppi náði í dag hærri aldri en nokkur annar Íslendingur hefur gert, svo vitað sé. Hún er orðin 109 ára og 160 daga gömul

Lengri umfjöllun:

Eins og fram kom í fréttahluta Spegilsins var óvissustigi Almannavarna lýst yfir nú síðdegis vegna alvarlegs öryggisgalla í algengum tölvuhugbúnaði sem uppgötvaðist fyrir helgi. Um helgina varaði netöryggissveitin CERT-IS við því að herjað væri á íslenska innviði erlendis frá; reynt að finna þjóna og kerfi sem væru mögulega berskjölduð fyrir árásum tölvuþrjóta vegna galla í kóðasafni. Svipað mál kom upp í haust, fjöldi fyrirtækja lenti þá í hremmingum þegar hrappar nýttu sér veikleika til að taka gögn í gíslingu. Guðmundur Arnar Sigmundsson forstöðumaður CERT-IS segir að gallinn hafi uppgötvast í kóðasafni sem margir þeirra sem bjóða þjónustu á netinu nýta. Anna Kristín Jónsdóttir ræðir við Guðmund.

Eins og fram hefur komið felst í stjórnarsáttmála nýrrar ríkisstjórnar talsvert viðamiklar breytingar á stjórnráði Íslands, hvernig verkefni skiptast og flytjast á milli ráðuneyta of fleira. Þetta breytir ýmsu í vinnu og vinnuaðstöðu hundruð starfsmanna stjórnarráðsins og annara stofnana sem þessar breytingar ná til. Margir þeirra eru í félögum innan BHM og því í mörgu að snúast fyrir fomann bandalagsins Friðrik Jónsson. Kristján Sigurjónsson ræddi við Friðrik í dag um þessar breytingar og kjaraviðræður bandalagsins á næsta ári.

Í breska Íhaldsflokknum gengur allt á afturfótunum. Skoðanakannanir sýna að stærsti sjórnarandstöðuflokkurinn, Verkamannaflokkurinn hefur skotist fram úr Íhaldsflokknum í fylgi en Verkamannaflokknum gengur þó brösuglega að fóta sig í meðbyrnum. Sigrún Davíðsdóttir segir frá.

Komiði sæl og velkomin að Speglinum. Ásrún Brynja Ingvarsdóttir er umsjónarmaður. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon

Starfsfólk heilsugæslustöðvarinnar Höfða hefur sinnt neyðarkalli stjórnvalda frá því kórónuveirufaraldurinn hófst án þess að nokkrar greiðslur hafi komið fyrir, en kostnaðurinn er líklega á annan tug milljóna króna. Framkvæmdastjóri Höfða segir að kallinu verði áfram sinnt þrátt fyrir það.

Helmingi fleiri leita nú til Ljóssins, stuðningsmiðstöðvar fyrir fólk með krabbamein, en fyrir tveimur árum og húsnæðið er sprungið. Þörfin fyrir slík úrræði eykst mikið á næstu árum því krabbameinstilvikum fjölgar og fleiri lifa meinið af.

Hátt í þrettán hundruð tilfelli omíkron-afbrigðis kórónuveirunnar hafa verið greind í Danmörku. Flest eru þau á Kaupmannahafnarsvæðinu.

Foreldrar þurfa að kynna sér hvernig Instagram-skilaboð virka, jafnvel opna eigin TikTok-aðgang til að skilja betur umhverfi barna sinna á netinu. Þetta segir deildarstjóri í Frístundamiðstöðinni Tjörninni í Reykjavík.

Lengri umfjöllun:

Foreldrar þurfa að kynna sér hvernig Instagram-skilaboð virka, jafnvel opna eigin TikTok-aðgang til að skilja betur umhverfi barna sinna á netinu. Þetta segir Andrea Marel, deildarstjóri unglingastarfs hjá Frístundamiðstöðinni Tjörninni í Vesturbæ Reykjavíkur. Hún hefur um árabil farið í skóla og félagsmiðstöðvar og frætt börn og unglinga um samskipti og mörk á samfélagsmiðlum. Sigríður Hagalín Björnsdóttir ræddi við Andreu í dag, meðal annars í tengslum við alvarlegt kynferðisbrotamál gegn 14 ára stúlku sem greint var frá í gær. SHB

Einn af hverjum þremur Íslendingum getur búist við því að fá einhvern tímann krabbamein. Um miðbik síðustu aldar var það oftast dauðadómur, 70 prósent þeirra sem greindust létust innan fimm ára. Nú hefur staðan snúist við. Um tveir af hverjum þremur sem greinast lifa af. Það fjölgar sífelltí þessum hópi sem Krabbameinsfélagið kallar lifendur og svo verður vonandi áfram á næstu árum. Það kallar á að kerfið bregðist við, því þessi hópur þarf margs konar þjónustu. ARH

Komiði sæl og velkomin að Speglinum. Arnhildur Hálfdánardóttir er umsjónarmaður.

Hæstiréttur segir eigendur HD verks ekki hafa gert nægjanlega grein fyrir hvers vegna þeir hafa selt stærstan hluta fasteigna sinna eftir brunann á Bræðraborgarstíg í fyrra. Dómurinn staðfesti í dag að kyrrsetja ætti eignir fyrirtækisins vegna skaðabótakröfu eftirlifenda og aðstandenda þeirra sem fórust.

Samþykki Umhverfisstofnun nýtt starfsleyfi lyftæknifyrirtækisins Ísteka verða fylfullar blóðmerar fjórfalt fleiri en nú.

Umboðsmaður Alþingis brýnir mennta- og barnamálaráðherra til að kanna hvort reglur um heimildir og verklag varðandi svokölluð einveruherbergi í grunnskólum séu nægilega skýrar.

Indverskir bændur eru formlega hættir eins árs mótmælum gegn umbótaáformum stjórnvalda sem þeir segja að hefðu komið stórfyrirtækjum til góða.

Lengri umfjallanir:

Jólaboð frá í fyrra er enn efst á baugi í breskum stjórnmálum. Í fyrirspurnartíma forsætisráðherra í gær kom á óvart að forsætisráðherra baðst afsökunar á myndbandi samstarfsfólks síns. Tárvot afsögn aðalpersónunnar þar, fyrrum talsmanns forsætisráðherra, er engin sögulok. Óvæntar Covid reglur í Englandi áttu kannski að leiða athyglina frá jólaboðinu en tókst ekki. Í morgun eignaðist forsætisráðherra barn, að öllum líkindum sjöunda barn hans og fjármögnun á forsætisráðherraíbúðinni, enn eitt mallandi mál, tengt forsætisráðherra kom aftur í fréttaveltunni. Sigrún Davíðsdóttir segir frá.

Hættan á því að þú eða ég fái krabbamein er minni en hún var og batalíkur þeirra sem greinast meiri. Á móti kemur hækkandi meðalaldur þjóðarinnar. Á næstu 15 árum er útlit fyrir að krabbameinstilvikum fjölgi um tæpan þriðjung. Forsvarsmenn Krabbameinsfélagsins segja löngu tímabært að stjórnvöld bregðist við og fjármagni stefnu til framtíðar. Arnhildur Hálfdánardóttir ræðir við Höllu Þorvaldsdóttur, framkvæmdastjóra Krabbameinsfélags Íslands og Laufeyju Tryggvadóttur forstöðumann rannsókna- og skráningaseturs félagsins.

Þriðjungur af veltu á bókamarkaði skrifast á hljóðbækur. Stjórnarformaður Forlagsins telur að hefðbundnar bókaútgáfur hafi sofið á verðinum, líkt og plötuútgáfurnar gerðu margar þegar streymisveiturnar tóku völdin á tónlistarmarkaðnum. Anna Kristín Jónsdóttir ræðir við Halldór Guðmundsson, rithöfund og stjórnarformann Forlagsins.

Fyrrverandi stjórnarmaður KSÍ hefur beðist afsökunar á að hafa farið með rangt mál í skýrslu um ofbeldi innan knattspyrnuhreyfingarinnar.

Ráðgjafi forsætisráðherra Bretlands hefur sagt af sér eftir að myndskeið birtist í fjölmiðlum þar sem hún grínaðist með jólasamkvæmi sem haldið var í Downingstræti 10 í fyrra, þegar strangar fjöldatakmarkanir voru í gildi.

Um 300 eru heimilislausir í Reykjavík sem er fækkun frá fyrri árum. Átta eru á vergangi við slæmar aðstæður.

Fræðimaður sakar seðlabankastjóra um ritstuld. Hann hafi stuðst mjög við fimm ára gamla bók um landnám Íslands án þess að geta heimilda. 

Bólusetning er ekki ný af nálinni hér á landi. Sölvi Helgason var t.d. bólusettur norður í Skagafirði fimm ára gamall, fyrir tæpum tvö hundruð árum.

Lengri umfjallanir:

Þrjátíu ár eru liðin frá falli Sovétríkjanna. Rússnesk kona sem fæddist eftir hrunið segir margt af því slæma sem einkenndi Sovétríkin eiga sér samsvörun í stefnu Pútíns í dag.

Nýgengi sykursýki 2 hefur rokið upp á Íslandi undanfarin ár. Óvissa ríkir um hvernig heilsufar þjóðarinnar og lífslíkur eiga eftir að þróast næstu árin því rannsóknir skortir.